تحقیق درباره اختلال تيک
مقدمه :
تيك را مي توان پرش غير عادي و مكرر عضلات چهره تعريف كرد كه ويژگي هاي خاص خود را داراست و به صورت هاي گوناگون عنوان مي شود . تيك ها معمولا سريع و تكراري هستند و به عنوان حركات كليشه اي شناخته مي شوند كه شخص نمي‌تواند آنها را كنترل كند . در طبقه بندي اختلالات تيك با سه طبقه ي كلي تحت عنوان اختلالات تورت اختلال تيك صوتي يا حركتي مزمن و اختلال تيك گذرا سرو كار داريم كه به طور كلي درمان روانشناختي اختلالات تورت در مقايسه با درمان روان شناختي اختلالات تيك صوتي يا حركتي مزمن و همچنين اختلال تيك گذرا كارايي بالاتري را نشان مي دهد.
اختلالات تيك طبقه اي از اختلالات حركتي مي باشند . كه ويژگي بارز آنها حركت سريع ، تكراري و غير ارادي عضلات است . آنها را مي توان به عنوان گذرا يا مزمن طبقه بندي كرد و اين وضعيت بستگي به اين دارد كه چگونه اختلال مشهود شده است . و ملاك تميز براي تيك هاي مزمن يا گذرا حداقل يك سال است بدين ترتيب كه اگر يك سال تيك بارز شده باشد آن را به عنوان تيك مزمن محسوب مي كنند (وبر،1984ص 775)
تيك ممكن است در يك يا چند دسته از عضلات مخطط بدن يا حتي عضو ديده شود. اين حركات ظاهرا به منظور خاص صورت نمي گيرند ولي بي‌علت و بدون انگيزه هم نيست و در كودكان و نوجوانان شاد ، ايمن و متعادل از نظر رواني ، عاطفي و هيجاني كمتر ديده مي شود . بين شدت تيك و شدت كشمش هاي عاطفي وهيجاني همواره رابطه ي نزديكي وجود دارد . مثلا مشاهده شده است كه كودكي كه از لحاظ تحصيلي هم از طرف اولياي مدرسه و هم به علت داشتن پدري سخت گير مورد سرزنش بوده دچار تيك سر شده است اما در تعطيلات تابستان اين عارضه به كلي از بين رفته است . فرستادن چنين كودكي به مدرسه شبانه روزي و قطع تماس با پدرش باعث رفع تيك شده است . در واقع تيك نمايانگر نوعي تخليه ي رواني و نشانه ي ناراحتي هاي عصبي است . به همين دليل آن را يكي از علائم نوروتيك به شمار مي‌آورند . يكي از نكات و ويژگي هاي مهم در رابطه با تيك از بين رفتن آنها درهنگام خواب است .
در سبب شناسي تيك با ديدگاه تحليل رواني : ديدگاههاي يادگيري ، مدل كنشگر ، نقطه نظر پزشكي و سبب شناسي عصبي سرو كار داريم . با اين وجود در ديدگاه يادگيري روش حساسيت زدايي منظم و تقليل اضطراب مي تواند كارايي بالايي را براي درمان تيك فراهم سازد . تيك را بعضي ارثي مي دانند و مي گويند كه دربعضي خانواده‌ها زياد ديده مي شود چون در اين خانواده ها ميزان درگيري ها ، بيماري هاي عصبي و هيجانات زياد است لذا بهتر است تيك را يك پديده ي خانوادگي بدانيم نه ارثي و به علاوه انتقال ارثي آن تاكنون ثابت نشده است .
جو عاطفي نامناسب زمينه را براي بروز اختلالات رفتاري فراهم مي كند و مشهود است كه محيط هاي خانوادگي نامطلوب در كودكان اضطراب، افسردگي و پرخاشگري را افزايش مي دهد و منجر به بروز اختلالاتي از قبيل پيش فعالي ، تيك پر اشتهايي و كم اشتهايي رواني مي گردد.
در مواقعي كه مشكلات خانوادگي تشديد مي يابد و يا موقعيت هاي خاص محيطي باعث فشار بيش از حد به كودك مي شود و وي را مضطرب مي كند زمينه را براي بروز و تشديد اختلال تيك گذرا فراهم مي شود . ( جيمز ، لكمن ، ماسك ، هاردين ، مارين 1989 ص566-573)
تحقیق درباره اختلال تيک
طبقه بندي اختلالات تيك:
شايع ترين تيك اوليه چشمك زدن است كه در پي آن يك تيك سر يا ادا و اطوار با عضلات صورت است اكثر علائم حركتي و صوتي پيچيده سالها پس از شروع علائم اوليه ظاهر مي گردند . هرزه گويي ( اداي كلمات ركيك معمولا در اوايل نوجواني شروع مي شود و در يك سوم موارد مشاهده مي شود. هرزه گويي ذهني كه در آن به ناگهان يك فكر يا كلمه زشت و نامقبول اجتماعي در ذهن خطور مي كند ممكن است مشاهده گردد . در بعضي موارد شديد آسيب جسمي از جمله كنده شدن شبكيه و مسايل اورتوپديك از تيك هاي شديد ناشي گرديده است .( پور افكاري 1375 ص 414)
بايد تيك ها را از حركات نابهنجار ديگري كه مانند آنها ناگهاني و يكنواخت نيستند متمايز كرد، حركت كره اي ( داع الرقص) ،حركت دفع شر ، بعضي از وسواس هاي وخيم ( پاك كردن كفش روي پادري ) ، دست زدن به يك شي براي پيشگيري از خطر و مانند آن) حركات ريتمي مختلف ( اعضاي بدن و سر ) و حركات يكنواخت سايكوزي ها.
شايع ترين انواع تيك عبارتند از :
در صورت و سر: شكلك در آوردن ، چين دادن به پيشاني ، بالا بردن ابروها ، باز و بسته كردن پلك هر دو چشم ، در هم كشيدن بيني ، غنچه كردن دهان ، نشان دادن دندان ها ، گاز گرفتن لب ها و ساير قسمت هاي بدن ، بيرون آوردن زبان ، تكان دادن سر به پايين يا طرفين پيچش گردن ، نگاه كردن به طرفين و چرخش سر .
2. دست و بازوها : حركات پرتابي دست و بازوها ، كشيدن انگشتان ، پيچاندن انگشتان و مشت كردن دستها
3. تنه و اندام هاي تحتاني : بالا انداختن شانه ها ، تكان دادن پا ، زانو ، انگشتان پا ، حركات ويژه در راه رفتن پيچش دادن به بدن و از جا پريدن
4. تنفسي و گوارشي : سكسكه ، آه كشيدن ، خميازه كشيدن ، بالا كشيدن بيني ، تنفس اگزارژه، آروغ زدن ، ايجاد صداي مكش يا ملچ ملچ لب ها و صاف كردن گلو.
معمولا علائم رفتاري مقدماتي مانند تحريك پذيري ، مسائل مربوط به توجه و عدم تحمل كافي ، قبل يا همزمان با شروع تيك ها مشاهده مي شوند.
بسياري از تيك ها اجزاي پرخاشگرانه و جنسي دارند و ممكن است مسائل جدي براي صاحب تيك به وجود آوردند . از نظر پديده شناسي تيك ها شبيه نارسايي هاي «سانسور» است ، هم خود آگاه و هم ناخود آگاه ، با افزايش رفتار خلق الساعه و تبديل انديشه به عمل همراه است.
سبب شناسي اختلالات تيك :
1- ديدگاه روان تحليل‌گري: اولين ديدگاه در مورد سبب شناسي اختلالات تيك ديدگاه روان تحليل گري است . گرچه فرنزي تيك ها را به عنوان تثبيت ليبدو (LIBIDO) روي اعضاي واحد مي داند . با اين وصف اظهار مي دارد كه تيك ممكن است نتيجه ي يك حادثه ي دردناك رواني باشد . نظريه پردازان بعدي تفسيرها ي ديگري ارائه نموده اند مثلا فنيچل مكانيزم تبديل را زير بناي سندرم تورت مي داند . طبق نظريه هاي وي تيك ها نتيجه ي جابجايي تكانش هاي جنسي است كه ساختمان شخصيت وي در مرحله ي پيش تناسلي رشد تثبيت شده است .
ماهلر تيك ها را به عنوان تكانش هاي پرخاشگري و حيات مي داند كه همواره از طريق تخليه مرضي رها مي گردند. سيم اظهار مي دارد كه منشا تيك ها را تعارضات مربوط به سطح مقعدي رشد مي داند.
2- ديدگاه يادگيري: نظريه هاي يادگيري همواره به عنوان علت ظهور و استقرار تيك به كار گرفته شده است . باتز دو مدل مربوط به يادگيري مطرح كرده است يكي مدل پاسخ گر و ديگري مدل كنشگر كه در هر دو مدل تيك ها به عنوان پاسخ هاي اموخته شده مورد توجه قرار گرفته اند. مدل پاسخگر چنين است كه تيك ها را پاسخ هاي شرطي شده ي اجتنابي مي داند كه براي تقليل تنش هايي كه اساسا در موقعيت هاي آسيب زاي رواني ظاهر گشته اند به وجود آمده است .
همانطور كه ذكر شد دومين مدل مدل كنشگر است . بر اساس اين مدل
تحقیق درباره اختلال تيک
پسورد فایل: www.bazaarfile.ir
