تحقیق درباره کشف زئولیت
1-2) تعریف و تاریخچه کشف زئولیت
زئولیت یک کانی متبلور با ترکیبی از کریستال هیدراته سیلیکات آلومینیوم همراه با عناصر قلیایی و قلیایی خاکی می باشد. قدمت شناخت این کانی به بیش از 200 سال بالغ می گردد و برای اولین بار در سال 1756 توسط یک معدن شناس سوئدی به نام بارون اکسل فردریک کراسنت[1] کشف شد و بدلیل اینکه این ماده معدنی در حرارت بالا به جوش می آید در زبان یونانی با دو لغت Lithes و Zein به معنی سنگهای جوشان نامیده شده است از آن زمان تاکنون مطالعات و تحقیقات گسترده ای با استفاده از روشهای مختف آزمایشگاهی روی کانی های متبلور زئولیت انجام گرفته است که تاکنون حدود 95 نوع زئولیت طبیعی و بیش از یکصدنوع زئولیت مصنوعی (سنتتیک) با خواص متفاوت کشف و شناخته شده که با توجه به خواص ارزشمندی که دارند می توانند بطور گسترده ای درصنعت، کشاورزی و دامپروری، مورد استفاده قرارگیرند(50). معروفترین وفراوانترین زئولیت طبیعی(کلینوپتیلولیت)نیزدرسال 1890کشف شد(27ک).
توانایی زئولیت های طبیعی بر تولید به طور وسیعی آزمایش شده است و ازجمله کاربردهای آن شامل اثرات احتمالی روی افزایش وزن بدن، راندمان استفاده از خوراک درحیوانات درحال رشد، بازده استفاده زئولیت در کنترل اختلالات هضمی، بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ، بی عیبی استخوان در جوجه های گوشتی، کاهش سمیت فلزات سنگین، کاتیونهای دوظرفیتی و یک ظرفیتی و مایکوتوکسینها، در جیره و اثراتشان در جذب عناصر رادیواکتیو درحیوانات و انسان می باشد(85).
2-2) ساختمان زئولیت
زئولیت طبیعی یک کانی سیلیکاته آبدار است که فرمول شیمیایی آن بصورت زیر خلاصه شده است:
که در این فرمول (M) کاتیونهای قلیایی و قلیایی خاکی است که در ترکیب زئولیت جای می گیرند و(n) نیز ظرفیت آنها می باشد و(x,y) ضرایب متغیری هستد که به ترتیب می تواند از 2 تا 10 و از 2 تا 7 باشند(50).
زئولیت ها مانند کوارتز دارای ساختمان سه بعدی بوده که بصورت چهار وجهی در چهارگوشه سه بعدی خود هستند این ساختمان سه بعدی همراه با چهار اتم اکسیژن در چهار وجهی مجاور هم در گوشه ها، شکل گرفته و قوام می یابند(35).
زئولیت ها به صورت شبکه کریستالی شامل آلومینیوم و سیلیس همراه با چهار اتم اکسیژن هستند و یک شبکه هرمی چهاروجهی را تشکیل می دهند که به آن تتراهدرال می گویند پس میتوان گفت که واحد ساختمانی کانی های زئولیت شبکه های هرمی چهاروجهی می باشد که می توانند در هفت شکل هندسی در هم ادغام گردند و در ساختمان اولیه بلور ساده زئولیت را تشکیل دهند که به آن« ساب هدرال[3]» می گویند(شکل2-1). حال از ادغام چند
تحقیق درباره کشف زئولیت